Αγίου Δημητρίου 1, Πετρούπολη, 13231

Μαθησιακές Δυσκολίες

Ο όρος Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσαναγνωσία, Δυσορθογραφία, Δυσγραφία, Δυσαριθμησία, Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα και Δυσλεξία, η οποία θεωρείται η κυριότερη μαθησιακή δυσκολία γιατί περιλαμβάνει στοιχεία από όλες τις μορφές ΕΜΔ) αναφέρεται σε ανομοιογενείς δυσκολίες που είναι δυνατόν να επηρεάσουν την ανάγνωση, την ορθογραφία, τα μαθηματικά, την γραπτή και προφορική έκφραση και γενικότερα την ικανότητα του παιδιού για μάθηση. Οι παραπάνω δυσκολίες συνήθως αποτυπώνονται με μία σχολική μαθησιακή επίδοση που δεν ανταποκρίνεται στο νοητικό επίπεδο του παιδιού. Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες είναι εγγενείς, δηλαδή χαρακτηρίζουν ένα άτομο από τη γέννησή του μέχρι το τέλος της ζωής του και οφείλονται σε δυσλειτουργίες του κεντρικού νευρικού συστήματος, ενώ παρούσα είναι και η κληρονομική προδιάθεση.

Παρόλο που οι μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζονται σε πολύ νεαρή ηλικία, οι διαταραχές αυτές συνήθως δεν αναγνωρίζονται μέχρι το παιδί να φτάσει στην σχολική ηλικία. Είναι αποδεδειγμένο πως όσο πιο έγκαιρα γίνει η διάγνωση, τόσο καλύτερα ένα παιδί αξιοποιεί την βοήθεια που του παρέχεται. Από την πρώτη τάξη του δημοτικού ή και νωρίτερα, όταν υπάρχουν διαπιστωμένες χαμηλές επιδόσεις στις μαθησιακές δεξιότητες του παιδιού, προτείνουμε στους γονείς την αξιολόγηση του παιδιού τους και την έναρξη πρώιμης μαθησιακής παρέμβασης.

Πότε ένα παιδί χρειάζεται αποκατάσταση μαθησιακών δυσκολιών;

Στη μαθησιακή εικόνα παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρατηρούνται δυσκολίες στους παρακάτω τομείς:

Ανάγνωση

  • Αργούν να κατακτήσουν το μηχανισμό της ανάγνωσης.
  • Διαβάζουν αργά και συλλαβιστά, με μονότονη φωνή.
  • Δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να αναδιηγηθούν το κείμενο που διαβάζουν.
  • Μπερδεύουν λέξεις που μοιάζουν οπτικά (π.χ. διαβάζουν «παραμύθι» αντί «παράθυρο»).
  • Αγνοούν τους τόνους και τα σημεία στίξης.
  • Παραλείπουν λέξεις, αντιστρέφουν συλλαβές ή γράμματα.
  • Δεν θυμούνται το μάθημα που έχουν διαβάσει.

Γραφή και Ορθογραφία

  • Ξεχνάνε, προσθέτουν ή αντιστρέφουν γράμματα, συλλαβές ή λέξεις.
  • Μπερδεύουν γράμματα που μοιάζουν οπτικά (π.χ. γ-χ, ω-ε) ή ακουστικά (π.χ. δ-θ, β-φ).
  • Γράφουν «καθρεφτικά» (π.χ. 3 αντί ε).
  • Κάνουν πολλά λάθη στην καταληκτική ορθογραφία των λέξεων (τα παιδιά παρότι φαίνεται να γνωρίζουν επαρκώς τους κανόνες της γραμματικής, δυσκολεύονται να τους αυτοματοποιήσουν, δηλαδή να τους εφαρμόσουν στην πράξη).
  • Κάνουν λάθη στη θεματική ορθογραφία των λέξεων που αναμένεται να γνωρίζουν ανάλογα με την ηλικία τους.
  • Κολλάνε λέξεις μεταξύ τους ή αφήνουν πολύ μεγάλα κενά.
  • Τα γράμματα τους είναι δυσανάγνωστα.
  • Δεν χρησιμοποιούν σημεία στίξης.
  • Κάνουν συντακτικά λάθη.
  • Δεν γράφουν ολοκληρωμένες προτάσεις.
  • Δεν βγαίνει νόημα από αυτά που γράφουν.
  • Δεν υπάρχει λογική σειρά στην οργάνωση του γραπτού τους.
  • Αδυνατούν να αναπτύξουν το θέμα της έκθεσης που τους δίνεται.
  • Χρησιμοποιούν περιορισμένο λεξιλόγιο.

Μαθηματικά

  • Αντιστρέφουν αριθμούς που μοιάζουν οπτικά (π.χ. 17-71, 6-9).
  • Δεν μπορούν να μάθουν την προπαίδεια.
  • Δυσκολεύονται στην εκμάθηση των τεσσάρων βασικών πράξεων.
  • Δυσκολεύονται στην κατανόηση και την επίλυση ακόμα και απλών προβλημάτων.
  • Ξεχνάνε να υπολογίσουν τα κρατούμενα.
  • Κάνουν χρήση δακτύλων για την επίλυση μαθηματικών πράξεων παρόλο που μπορεί να φοιτούν σε μια μεγάλη τάξη του δημοτικού.
  • Ενώ εκτελούν μία πράξη ξεχνιούνται και κάνουν άλλη πράξη.
  • Ξεχνάνε τη σειρά των βημάτων που ακολουθούμε κατά την εκτέλεση μίας πράξης.
  • Δυσκολεύονται στην εκμάθηση και διάκριση των μαθηματικών συμβόλων/προσήμων (π.χ. κάνουν πρόσθεση + ενώ το σύμβολο δείχνει πολλαπλασιασμό x).
  • Δυσκολεύονται να μάθουν την ώρα και τους μήνες.

Εκτός από τα παραπάνω μπορεί να παρουσιάζονται και συμπτώματα σε άλλους τομείς, οι οποίοι επηρεάζουν την ικανότητα μάθησης των παιδιών, όπως:

  • Δυσκολία στη συγκέντρωση, διάσπαση προσοχής ή/και υπερκινητικότητα.
  • Παρορμητικές συμπεριφορές.
  • Δυσκολία στην ταξινόμηση, αποθήκευση και οργάνωση πληροφοριών.
  • Δυσκολίες στη μνήμη (βραχύχρονη και μακρόχρονη).
  • Δυσκολία στην κατανόηση σύνθετων προτάσεων ή οδηγιών.
  • Δυσκολία προσανατολισμού στο χώρο.
  • Δυσκολία στην αντίληψη χρονικών αλληλουχιών (πριν/τώρα/μετά, χθες/σήμερα/αύριο, ημέρες εβδομάδας, μήνες, εποχές).
  • Δυσκολία στη διάκριση του δεξιά – αριστερά.
  • Δυσκολία στην εκμάθηση της ώρας.
  • Δυσκολία στη σύνταξη του προφορικού λόγου.
  • Δυσκολία στην έναρξη και διατήρηση διαλόγου.
  • Δυσκολία στην ανάκληση και χρήση των κατάλληλων λέξεων με αποτέλεσμα το λεξιλόγιό του να φαίνεται φτωχό.
  • Δυσκολίες στην οργάνωση του χώρου και του χρόνου τους.

Τέλος, τα παιδιά αυτά συνήθως παρουσιάζουν δευτερογενή ψυχογενή προβλήματα, όπως:

  • Αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης.
  • Νιώθουν εύκολα απογοήτευση, ανασφάλεια και ντροπή στο σχολείο και αντιλαμβάνονται τις αδυναμίες τους.
  • Παρουσιάζουν σχολική άρνηση και υπερευαισθησία στην κριτική.
  • Συμπεριφέρονται σαν παιδιά μικρότερης ηλικίας.
  • Μέσα στην τάξη είναι ανήσυχα, δεν συμμετέχουν και πολλές φορές προσελκύουν την προσοχή, κάνοντας τον «κλόουν» της τάξης.
  • Διάφορα προβλήματα συμπεριφοράς έως και επιθετικότητα.