Στη μαθησιακή εικόνα παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρατηρούνται δυσκολίες στους παρακάτω τομείς:
Ανάγνωση
- Αργούν να κατακτήσουν το μηχανισμό της ανάγνωσης.
- Διαβάζουν αργά και συλλαβιστά, με μονότονη φωνή.
- Δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να αναδιηγηθούν το κείμενο που διαβάζουν.
- Μπερδεύουν λέξεις που μοιάζουν οπτικά (π.χ. διαβάζουν «παραμύθι» αντί «παράθυρο»).
- Αγνοούν τους τόνους και τα σημεία στίξης.
- Παραλείπουν λέξεις, αντιστρέφουν συλλαβές ή γράμματα.
- Δεν θυμούνται το μάθημα που έχουν διαβάσει.
Γραφή και Ορθογραφία
- Ξεχνάνε, προσθέτουν ή αντιστρέφουν γράμματα, συλλαβές ή λέξεις.
- Μπερδεύουν γράμματα που μοιάζουν οπτικά (π.χ. γ-χ, ω-ε) ή ακουστικά (π.χ. δ-θ, β-φ).
- Γράφουν «καθρεφτικά» (π.χ. 3 αντί ε).
- Κάνουν πολλά λάθη στην καταληκτική ορθογραφία των λέξεων (τα παιδιά παρότι φαίνεται να γνωρίζουν επαρκώς τους κανόνες της γραμματικής, δυσκολεύονται να τους αυτοματοποιήσουν, δηλαδή να τους εφαρμόσουν στην πράξη).
- Κάνουν λάθη στη θεματική ορθογραφία των λέξεων που αναμένεται να γνωρίζουν ανάλογα με την ηλικία τους.
- Κολλάνε λέξεις μεταξύ τους ή αφήνουν πολύ μεγάλα κενά.
- Τα γράμματα τους είναι δυσανάγνωστα.
- Δεν χρησιμοποιούν σημεία στίξης.
- Κάνουν συντακτικά λάθη.
- Δεν γράφουν ολοκληρωμένες προτάσεις.
- Δεν βγαίνει νόημα από αυτά που γράφουν.
- Δεν υπάρχει λογική σειρά στην οργάνωση του γραπτού τους.
- Αδυνατούν να αναπτύξουν το θέμα της έκθεσης που τους δίνεται.
- Χρησιμοποιούν περιορισμένο λεξιλόγιο.
Μαθηματικά
- Αντιστρέφουν αριθμούς που μοιάζουν οπτικά (π.χ. 17-71, 6-9).
- Δεν μπορούν να μάθουν την προπαίδεια.
- Δυσκολεύονται στην εκμάθηση των τεσσάρων βασικών πράξεων.
- Δυσκολεύονται στην κατανόηση και την επίλυση ακόμα και απλών προβλημάτων.
- Ξεχνάνε να υπολογίσουν τα κρατούμενα.
- Κάνουν χρήση δακτύλων για την επίλυση μαθηματικών πράξεων παρόλο που μπορεί να φοιτούν σε μια μεγάλη τάξη του δημοτικού.
- Ενώ εκτελούν μία πράξη ξεχνιούνται και κάνουν άλλη πράξη.
- Ξεχνάνε τη σειρά των βημάτων που ακολουθούμε κατά την εκτέλεση μίας πράξης.
- Δυσκολεύονται στην εκμάθηση και διάκριση των μαθηματικών συμβόλων/προσήμων (π.χ. κάνουν πρόσθεση + ενώ το σύμβολο δείχνει πολλαπλασιασμό x).
- Δυσκολεύονται να μάθουν την ώρα και τους μήνες.
Εκτός από τα παραπάνω μπορεί να παρουσιάζονται και συμπτώματα σε άλλους τομείς, οι οποίοι επηρεάζουν την ικανότητα μάθησης των παιδιών, όπως:
- Δυσκολία στη συγκέντρωση, διάσπαση προσοχής ή/και υπερκινητικότητα.
- Παρορμητικές συμπεριφορές.
- Δυσκολία στην ταξινόμηση, αποθήκευση και οργάνωση πληροφοριών.
- Δυσκολίες στη μνήμη (βραχύχρονη και μακρόχρονη).
- Δυσκολία στην κατανόηση σύνθετων προτάσεων ή οδηγιών.
- Δυσκολία προσανατολισμού στο χώρο.
- Δυσκολία στην αντίληψη χρονικών αλληλουχιών (πριν/τώρα/μετά, χθες/σήμερα/αύριο, ημέρες εβδομάδας, μήνες, εποχές).
- Δυσκολία στη διάκριση του δεξιά – αριστερά.
- Δυσκολία στην εκμάθηση της ώρας.
- Δυσκολία στη σύνταξη του προφορικού λόγου.
- Δυσκολία στην έναρξη και διατήρηση διαλόγου.
- Δυσκολία στην ανάκληση και χρήση των κατάλληλων λέξεων με αποτέλεσμα το λεξιλόγιό του να φαίνεται φτωχό.
- Δυσκολίες στην οργάνωση του χώρου και του χρόνου τους.
Τέλος, τα παιδιά αυτά συνήθως παρουσιάζουν δευτερογενή ψυχογενή προβλήματα, όπως:
- Αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης.
- Νιώθουν εύκολα απογοήτευση, ανασφάλεια και ντροπή στο σχολείο και αντιλαμβάνονται τις αδυναμίες τους.
- Παρουσιάζουν σχολική άρνηση και υπερευαισθησία στην κριτική.
- Συμπεριφέρονται σαν παιδιά μικρότερης ηλικίας.
- Μέσα στην τάξη είναι ανήσυχα, δεν συμμετέχουν και πολλές φορές προσελκύουν την προσοχή, κάνοντας τον «κλόουν» της τάξης.
- Διάφορα προβλήματα συμπεριφοράς έως και επιθετικότητα.